20:55 Բարմեն. Համի ու բույրի նոր համադրություն | |
Բարմեն հասկացողությունը ծնունդ է առել Ամերիկայում «Ոսկե տենդի» ժամանակաշրջանում, 1848 թվականին: Այսինքն, այս մասնագիտությունը, մեղմ ասած, չի կարող հին համարվել: Ամեն ինչ սկսվեց նրանից, որ առևտրի կետերում ապրանքաշրջանառությունը մեծացնելու և հաճախորդներին գրավելու նպատակով սեփականատերերն իրենց տաղավարներում սկսեցին ըմպելիքներ առաջարկել: Հետո արդեն խանութի այն հատվածը, որտեղ ըմպելիք էր մատուցվում, պատնեշով առանձնացրին: Այդ պատնեշն էլ ստացավ բար անունը, քանի որ անգլերեն «բար-բարիեր» հենց պատնեշ է նշանակում:  Ահա այդ ժամանակ էլ հայտնվեցին առաջին բարմենները՝ մարդիկ, ովքեր պատնեշի մյուս կողմից ըմպելիք էին մատուցում: Իսկ արդեն 1862 թ. լույս տեսավ այս մասնագիտության մասին պատմող առաջին գիրքը, որը կոչվում էր «Բարմենի աստվածաշունչ»: Այդ գիրքը, որում զետեղված էին զանազան կոկտեյլների բաղադրատոմսեր, տեղեկություններ խմիչքների մասին, մինչ օրս յուրատեսակ ուղեցույց է աշխարհի բոլոր բարմենների համար: Վերջին տասնամյակներին, ինչպես նախկին ԽՍՀՄ տարածքում գտնվող մյուս երկրներում, այնպես էլ Հայաստանում այս մասնագիտության պահանջարկը տարեցտարի ավելանում է: Բայց 10 տարի առաջ գործատուն բարմենի առաջ որակական առումով նույն պահանջները չէր դնում, ինչ այսօր: Հիմա արդեն այս գործում պրոֆեսիոնալիզմին մեծ նշանակություն է տրվում: Իսկ ի՞նչ ուղի պետք է անցնել ժամանակակից այս գործում վարպետանալու համար: Ընդհանրապես աշխարհում «բարմենական» ինստիտուտներ չկան, քանի որ այս մասնագիտությունը ձեռք բերելու համար ոչ թե տարիներ են պետք, այլ ընդամենը մի քանի ամսվա ուսուցում, որը հիմնվում է գործնական փորձի վրա: Հայաստանում այսօր բարմենի մասնագիտություն կարելի է ձեռք բերել «ԱՐԲԱ թրեյնինգ ուսումնական կենտրոնում», որը հիմնադրվել է 2005 թ. Բարմենների հայկական ասոցիացիայի կողմից: 2002 թվականից Հայաստանում գործող այս կազմակերպությունը նույն՝ 2005 թվականից արդեն Բարմենների միջազգային ասոցիացիայի անդամ է և ներկայումս ունի շուրջ 200 անդամ: Ուսումնական կենտրոնում 2-ական ժամ տևողությամբ 40 դաս ընդգրկող երկամսյա դասընթացի ժամանակ տեսական գիտելիքների ուսուցումը զուգակցվում է համտեսներով և կոկտեյլների պատրաստմամբ: Ընդունվել կարող են 18 տարին լրացած անձինք: Ուսուցման արժեքն է 125 հազար դրամ: «Մենք պայմանագիր ենք կնքում ուսանողի հետ, որի համաձայն այդ գումարը նա միանգամից չի վճարում, այլ` փուլ առ փուլ կամ էլ՝ աշխատանքի անցնելուց հետո»,- նշում է ասոցիացիայի նախագահ Տիգրան Ավետիսյանը և ավելացնում, որ տարվա ընթացքում նաև անվճար դասընթացներ են կազմակերպվում, որոնց ժամանակ, բնականաբար, դիմորդների թիվն ավելի մեծ է լինում: Ընդհանրապես աղջիկներն ընդհանուր թվի 3 տոկոսն են կազմում: Դասավանդվում են խմիչքների պատմություն, սպասարկման և հաճախորդների հետ շփման կուլտուրա, սոցիալական պատասխանատվություն, հաշվապահական գիտելիքներ: Դպրոցն ուսանողներին ապահովում է մասնագիտական նյութերով: Ինչպես նշեց ասոցիացիայի նախագահը, առայժմ չլուծված միակ խնդիրն այն է, որ պրակտիկայի ընթացքում բարմենը հաճախորդի հետ անմիջականորեն չի շփվում, քանի որ հայաստանյան բարերում պրակտիկա անցնելը ոչ միայն թղթաբանական երկարատև գործընթացի հետ է կապվում, այլև բարերի տերերը չեն համաձայնվում դրսից եկած մարդուն իրենց հաստատության գաղտնիքները բացահայտել: Վերջում ուսանողները երկու փուլով քննություն են հանձնում: Եթե անհրաժեշտ 100 բալից գոնե 51-ը չեն հավաքում, ապա վերաքննություն է նշանակվում: Քննությունը երկու փուլով է անցնում` տեսական, որի ժամանակ թեստի հարցերին են պատասխանում, և գործնական, երբ բարմենն իր կոկտեյլն է պատրաստում£ «Մեր շրջանավարտների գրեթե 98 տոկոսը աշխատանքի է տեղավորվում: Այդ հարցում հիմնականում մենք ենք աջակցում. մեր մասին արդեն շատերը գիտեն, և գործատուները հաճախ իրենք են մեզ զանգահարում, երբ բարմենի պահանջարկ է լինում»: 2010 թ. ստեղծվեց նաև Բարիստաների հայկական ասոցիացիան, և բացվեց Բարիստաների դպրոցը: «Բարիստա» իտալերենից թարգմանաբար նշանակում է բարմեն, բայց Իտալիայում բարիստա են անվանում այն բարմենին, որը մասնագիտացած է սուրճ պատրաստելու մեջ: Բարիստաների դպրոցում դասընթացն անվճար է և կազմված է 24 դասից: Բարմենի աշխատավարձը հաստատուն չէ և կախված է նրա պրոֆեսիոնալիզմից: Եթե սկսնակ բարմենի աշխատավարձը տատանվում է օրական 5000 դրամի սահմաններում, ապա պրոֆեսիոնալ բարմենը կարող է ստանալ օրական մինչև 10000 դրամ, բայց դա էլ հաստատուն թիվ չէ, քանի որ կախված է աշխատանքային ժամերից: Ինչպես նշեց ասոցիացիայի նախագահը, բարմեններ կան, որոնք 14 ժամ և ավելի աշխատանքային գրաֆիկով են աշխատում, սակայն, ինչ խոսք, դրանից աշխատանքի որակը տուժում է: Բարմենների հայկական ասոցիացիայի փոխնախագահ Արտյոմ Խաչունցը, ով 10 տարվա աշխատանքային փորձ ունի, 2006 թվականից մասնակցել է բազմաթիվ միջազգային մրցույթների՝ զբաղեցնելով 9-2 հորիզոնականները: Նա նաև 2008-10 թթ. Հայաստանի չեմպիոնն է: Ամենակարևոր ձեռքբերումը թե՛ Արտյոմի, թե՛ Հայաստանի համար 2010 թ. Սինգապուրում կայացած բարմենների ամենահեղինակավոր միջազգային մրցույթն էր, որի ժամանակ մասնակից 57 երկրների մեջ նա զբաղեցրեց 9-րդ տեղը: Ըստ Արտյոմի, բարմենի մասնագիտության մեջ շատ կարևոր է հոգեբանական գործոնը, քանի որ բարմենը պետք է կարողանա շփվել մարդկանց հետ: Նա պետք է զարգացած, ինտելեկտուալ անձնավորություն լինի, որպեսզի կարողանա տարբեր թեմաներով խոսող հաճախորդների հետ զրույցը տանել. «Մենք ավելի շատ լսողի դերում ենք, բայց այն, ինչ լսում ենք, հաճախորդի հեռանալուց հետո մոռանում ենք: Հոգեբանի պես բարմենն էլ երրորդ անձի ոչինչ չպետք է պատմի»:  Արտյոմը հաճախորդներից շատերի դեմքերն է հիշում ու նաև նրանց նախասիրությունները, իսկ բարմենի մասնագիտության մեջ ամենադժվարը, ըստ նրա, ֆիզիկական հոգնածությունն ու անքնությունը հաղթահարելն է. «Բարմենի աշխատանքն ավարտվում է, երբ գնում է վերջին հաճախորդը, բայց դրանից հետո էլ նա դեռ շարունակում է աշխատել. մաքրում ու նախապատրաստում է իր գործիքները հաջորդ օրվա համար»: Այս յուրօրինակ գործի «գեղարվեստական» մասն է կազմում ֆլեյրինգը` բարմենական արվեստը, երբ բարմենը խմիչքը մատուցում է հետաքրքիր ձևով` շիշը, սառույցը, գործիքները օդ նետելով և պտտեցնելով: Արտյոմը տեղեկացրեց, որ բարմենների մեջ կան դասական բարմեններ եւ ֆլեյր թենդրներ: Դասական բարմենները ֆլեյրինգի հնարքները չեն օգտագործում, իսկ ֆլեյր թենդրները խմիչքի մատուցումը զուգակցում են շոուով, որն ավելի դիտարժան է դարձնում բարմենի աշխատանքը: Ֆլեյրինգը հիմնականում կիրառվում է ակումբային վայրերում: Հայաստանում ֆլեյրինգը զարգացել է վերջին երկու տարիների ընթացքում, երբ շատ բարմեններ մեկնեցին Ռուսաստան վերապատրաստման: Իր գործի վարպետը լինելով՝ Արտյոմը նշեց, որ առանց որոշակի գիտելիքների, պարզապես ձեռքի տակ ընկածն իրար խառնելով, հնարավոր չէ լավ կոկտեյլ ստանալ: Բարմենը, բացի տարբեր բաղադրիչներ իրար խառնելուց, պետք է տեղյակ լինի յուրաքանչյուր խմիչքի արտադրական ընթացքից, հումքից, ալկոհոլի թնդությունից, թե որը որի հետ խառնելուց ինչ արդյունք կստացվի: Դա տարիների փորձով է ձեռք բերվում: «Բոլոր բաղադրիչները պետք է թարմ լինեն ու թանկ: Դրանով է պայմանավորված համային որակը: Որպեսզի լավ կոկտեյլ ստանաս, պետք է, օրինակ, տանձը խառնես խնձորի հետ ու նարնջի համ ստանաս: Կարևորը, որ կոկտեյլդ յուրահատուկ լինի, ինչ-որ նոր համ ունենա»: Եթե եվրոպական երկրներում ամենաէժան կոկտեյլն արժե 6 եվրո, իսկ ամենաթանկը` 12, ապա մեզ մոտ ամենաթանկ կոկտեյլն է 6 եվրո, իսկ ամենամատչելին՝ 800 դրամ: Ըստ Արտյոմի, որակյալ կոկտեյլը պետք է սկսի գոնե 2000-3000 դրամից, քանի որ օգտագործվում են որակյալ բաղադրիչներ: Կարևոր մի բան էլ կա. բարմենը կոկտեյլը պետք է պատրաստի հաճախորդի աչքի առաջ, առանց որևէ բան թաքցնելու, որպեսզի մարդը տեսնի, թե ինքն ինչ է խմում: «Պետք է դրա մեջ հոգի դնես: Խմիչքները բարմենի ներկերն են, իսկ գործիքները՝ վրձինները»,- նորօրյա այս յուրատեսակ մասնագիտության մասին իր խոսքն այսպես ամփոփեց մեր զրուցակիցը: Պատրաստեց
Սոնա Ադամյանը:
Տարածել... Նմանատիպ նյութերՆոր նյութերՄիացեք մեզ YouTube-ում... 80հզ.+ բաժանորդ
| |
|
| |
